Zamisao je bila da 6. januara, na Badnje veče, miniraju tamošnji pravoslavni Saborni hram Uspenja Presvete Bogorodice u tom gradu i pobiju okupljene vjernike.
Potom je trebalo da uslijedi kaznena ekspedicija kroz srpsku varoš, kako bi se likvidirali preostali tuzlanski Srbi, koji se nisu zatekli u crkvi u trenutku dizanja bogomolje u vazduh.
Da ovaj plan ustaškog tajnog odbora za istrebljenje Srba i Jevreja u Tuzli ipak bude osujećen, zaslužan je Muhamed Šefket efendija Kurt (1879–1963). Ovaj tad već penzionisani tuzlanski muftija, čija se 140. godišnjica od rođenja navršava ove godine, uživao je veliki ugled u tom gradu, koji se u Drugom svjetskom ratu nalazio pod okupacijom NDH, piše beogradska Politika.
Svoj uticaj muftija Kurt je iskoristio da spriječi progon srpskog stanovništva. Na njegove zasluge nedavno je ukazao i istoričar Dejan Ristić, koji je na društvenim mrežama podsjetio kako je muftija, saznavši za ustaški plan, s grupom uglednih Tuzlaka zatražio hitan prijem kod njemačkog komandanta grada Hohbajera i njegovog zamjenika, potpukovnika Vista, od kojih je zatražio da spriječe zločin.
Njemačka komanda je odmah istakla plakat s tekstom upozorenja da niko ne smije nikoga zlostavljati, oduzimati ili rušiti tuđu imovinu i dirati živalj koji slavi. Da su se Nijemci u donošenju takve odredbe rukovodili svojim interesom, po svoj prilici, bio je svjestan i muftija Kurt. Zato je, u nastojanju da učvrsti njihov demarš, otišao u Zagreb, zatraživši od Andrije Artukovića da ustaše ne diraju mirno srpsko stanovništvo.
„Zahvaljujući angažmanu muftije Kurta, u Tuzli nije bilo masovnih zločina. Jugoslovenske vlasti su ga zato poslije 1945. odlikovale Ordenom bratstva i jedinstva prvog reda, iako je bio vjerski službenik iz bogate porodice i, samim tim ’prirodni neprijatelj proletarijata’”, objašnjava Ristić.
Na internetu postoji i sajt posvećen porodici Kurt, na kojem se može doznati da je dalja ratna sudbina ovog muftije bila nemilosrdna. Kako se navodi, u jednoj dojavi iz juna 1943. ustaški režim će ga označiti kao „potajnog neprijatelja današnjeg poretka” i „starog Bizantinca – Srbina”.
Iste godine ostaje bez dva sina – Envera, člana Agitpropa NOB-a, kojeg ubijaju muslimanske straže legije, i Asima, pripadnika NOB-a, koji dobija pjegavi tifus i nestaje na nepoznatoj lokaciji. Do kraja rata će izgubiti još jednog sina, Fadila, ubijenog 1945. pod nerazjašnjenim okolnostima.
Enver, Asim i Fadil su bili troje od ukupno osmoro djece koliko je muftija Kurt imao sa suprugom Arifom. Što se tiče njegove biografije, on je rođen u Travniku, a najprije je službovao u Banjaluci od 1914. godine, da bi 1925. prešao u Tuzlu, gdje je bio muftija sve do 1933. a tri godine kasnije je penzionisan.
Kada je 1963. umro, prota Đorđe Jovanović je održao govor na njegovoj dženazi kojoj je prisustvovalo više od 10.000 ljudi. Kako se navodi na sajtu, tom prilikom je uslišena „intimna i neuobičajena molba prote Jovanovića da on bude taj koji će u efendijin grob sići prije njega, dočekati tabut s efendijinim tijelom i položiti ga u raku”.
O tom događaju je pisao i Meša Selimović, opisujući muftiju Kurta kao „dinamičnog, plemenitog, neustrašivog čovjeka” koji je svoj „veliki ugled založio da bi spašavao ljude iz ustaškog zatvora”. Znameniti pisac je naveo i da je na pogrebu efendije, među brojnim okupljenima, bilo „najviše Srba – seljaka iz okoline Tuzle”.
