Utoliko je razumljiva zabrinutost evropskih diplomata o potencijalnom riziku Brexita bez sporazuma o raskidu po mirovnu vojnu operaciju u BiH.
Portal Politico navodi u političkoj analizi rizika da Velika Britanija igra ključnu ulogu u Operaciji Althea, mirovnoj misiji Evropske unije stacionirane u Sarajevu, ali da postoji mogućnost brzog povlačenja ukoliko Britanija izađe iz EU bez sporazuma o izlasku.
Mandat misije Althea započete 2004. godine je implementacija Dejtonskog sporazuma, što također uključuje i trening Oružanih snaga BiH.
Politico navodi da Velika Britanija daje najveći doprinos ovoj mirovnoj misiji i to u formi vojnih snaga i obavještajnog rada.
Ovaj portal navodi izjave nekolicine evropskih diplomata koji su izrazili zabrinutost zbog ove mogućnosti. Jedan od njih je otkrio da je generalna sekretarka EEAS (Evropski servis za vanjsko djelovanje) Helga Schmid na nedavnom sastanku upozorila na potencijalne posljedice Brexita bez sporazuma na operaciju Althea tokom sastanka EU ambasadora u srijedu.
Politico otkriva da je još jedan diplomata na istom sastanku izrazio 'veliku zabrinutost' u slučaju da 27 EU članica ne reagiraju brzo da popune prazninu koja bi ostala nakon odlaska Britanskih snaga.
Iz EEAS-a navode da sastanak visokog diplomatskog kruga u srijedu nije rezultirao konkretnim prijedlogom rješenja, jer bi u ovoj fazi 'bilo teško osigurati operativne uvjete misije Althea bez oslanjanja na privremeni sporazum' sa Velikom Britanijom, jer bi u protivnom došlo do 'značajnih operativnih i političkih implikacija', navodi isti diplomatski izvor, prenosi Politico.
Autor Jacopo Barigazzi koji piše za Politico, smatra da upravo dilema EU u pogledu operacije Althea naglašava moguće vojne posljedice Brexita.
On tvrdi da će odlazak Velike Britanije iz EU ostaviti veliku prazninu u zajedničkim vojnim kapacitetima EU, obzirom da Britanija nije samo nuklearna sila sa trajnim mjestom u Ujedinjenim Nacijama, 'nego i dom jednoj od najjačih vojski na evropskom kontinentu'.
'Držati London blizu u vojnom smislu nakon Brexit je prioritet za sve članice', piše Politico i u istom kontekstu navodi da je francuski predsjednik Emmanuel Macron u martu sazvao Evropsko vijeće sigurnosti da obaveže Britaniju s ciljem 'donošenja zajedničkih odluka'.
Oslanjajući se na iste diplomatske izvore, Politicov kolumnista Barigazzi piše da su EU članice reagirale na temu; jedna od njih je Francuska koja komanduje operacijom Althea, koja se složila da se mora pronaći rješenje za ovu mirovnu operaciju u kontektstu Brexita.
Politico zaključuje da su opcije članica EU limitirane: jedna je da popune prazninu dodatnim doprinosima, ili da upotrijebe EU bojne grupe – snage veličine bataljona sa oko 1.500 vojnika u sastavu, koji nikada ranije nisu bili mobilizirani, a druga opcija je da Vijeće donese prelaznu odluku dok se ne nađe trajno rješenje, saznaje Politico iz ovog diplomatskog izvora.
Operacija Althea se svojevremeno sastojala od 7.000 vojnika, a danas je to broj od 600 vojnika sa budžetom od 10,2 miliona EURA, piše Politico
