Nizom komemorativnih manifestacija danas će biti obilježena dvije decenije od početka napada NATO-a na SR Jugoslaviju, odnosno Srbiju, 24. marta 1999. godine.
Dan sjećanja na stradale u napadima bit će obilježen u Nišu u prisustvu predsjednika Srbije Aleksandra Vučića i premijerke Ane Brnabić, predstavnika vojske, crkve, diplomatskog zbora, kao i predstavnika bh. entiteta Republike Srpske.
Povod za NATO bombardoavanje Srbije bili su ratni zločini koje je srpska policija i vojska u tom periodu pravila na Kosovu nad Albancima, dok je tadašnji predsjednik Srbije Slobodan Milošević odbijao zaustaviti ratna dejstva i nakon što je to od njega zatražila međunarodna zajednica.
Avioni NATO-a počeli su bombardirati tadašnju Saveznu Republiku Jugoslaviju 24. marta 1999, a zračni udari su trajali narednih 78 dana.
Vojna intervencija NATO-a zvanično je okončana 11. juna 1999.
Broj žrtava u tim napadima NATO-a koji se danas spominje u medijima kreće se od nekoliko stotina do nekoliko hiljada. Tokom bombarodavanja avioni su ciljali vojne položaje, vladine objekte kao i infrastrukturu.
General avijacije u penziji, Blagoje Grahovac, kaže za agenciju Patriju da se danas u Srbiji često govori o NATO bombardoavanju, ali se istovremeno prešućuju uzroci koji su doveli do te vojne intervencije, a uzroci te intervencije, kaže Grahovac, svakako leže u „šizofrenoj politici Miloševića.“
„Da nije bilo NATO intervencije, ko zna koliko bi Milošević još stolovao Srbijom, i koliko bi još ratova vodio“, rekao je Blagovac, dodajući da je cilj NATO intervencije bio zaustaviti agresivnu politku Miloševića.
Ovaj general i geopolitički analitičar upozorava da je problem sa Srbijom što se današnja politika te zemlje također ne razlikuje od politike Miloševića, što, ističe, stvara problem ne samo građanima te zemlje već i susjednim zemljama.
Konkretan povod za početak bombardiranja Srbije 1999. godine bilo je ubistvo 45 kosovskih Albanaca, mještana sela Račak, 15. januara 1999. godine. NATO je 24. marta 1999. godine u 19.45 sati počeo vazdušne udare po naredbi tadašnjeg generalnog sekretara NATO-a Javijera Solane.
Srpske položaje NATO je bombardovao i nekoliko godina ranije u Bosni i Hercegovini, pod kodnim imenom Operacija Namjerna sila. Bila je to zračna kampanja NATO saveza s ciljem onesposobljavanja vojnog arsenala bosanskih Srba u ratu u Bosni i Hercegovini.
U operaciji koja je trajala od 30. avgusta do 14. septembra 1995., sudjelovalo je osam savezničkih država. Uzroci NATO bombarodavanja srpskih položaja u BiH su bili zločini koje je pravila Vojska Republike Srpske tokom rata u BiH, kako piše Fokus.ba.
Iako je planirana i službeno odobrena od strane Vijeća NATO-a još u julu 1995., operacija je pokrenuta kao izravni odgovor na drugi masakra na sarajevskoj tržnici Markale, avgusta 1995., kada je granata sa srpskih položaja ubila blizu 50 a ranija 90 civila koji su došli po hranu na pijacu.