Tvrđava Podzvizd nastala je u periodu srednjeg vijeka na području općine Velika Kladuša, BIH.
Tvrđava je proglašena nacionalnim spomenikom BIH. Nacionalni spomenik čine branič kula, kapi kula, sa džamijom, stražarnica, kuća, Pašića kula i bedemi utvrđanog grada.
Naselje Podzvizd se nalazi na pola puta između Vrnograča i Velike Kladuše, a nalazi se na vrhu kupastog brda, u neposrednoj blizini naselja.
Najznačajniji gradovi zapadne Bosne, Pounja i Cazinske krajine bili su Bužim, Bihać, Cazin, Podzvizd, Todorovo, Ostrožac, Velika Kladuša i Vrnograč.
Podzvizd je jedan od najstarijih srednjovjekovnih tvrđava u Bosni.
Godine 1553. i 1558., Podzvizd i Vrnograč je napadala osmanska vojska predvođena Malkoč begom.
Od 1563. godine Vrnogračom je upravljavo ban Nikola Zrinski, a Podzvizdom knez Mikulić i u njemu se nalazila straža od osam kraljevskih vojnika.
Odlukom austrijskog ratnog vijeća u Gracu odlučeno je da se oba grada i Podzvizd i Vrnograč razore što je i učinjeno 1580. godine.
Godine 1670. Podzvizd trajno postaje dio bosanskog pašaluka u sastavu ostrožačke kapetanije.
U njemu je bilo smješteni vojna posada od 90 graničara kojom je komandovao dizdar.
Utvrđeni grad je imavo tri faze izgradnje.
Prva, najstarija faza nastala je u XIII stoljeću. Tvrđava tada imala je okruglu branič kulu i mali obor oko nje koji je štitio prilaz kuli.
U drugoj fazi nakon što je ugarski kralj Ladislav 1456. godine dozvolio potomcima plemena Kresčić da sagrade dva utvrđena grada Podzvizd i Vrnograč, ojačani su zidovi kulama koji je sa dodatnim kamenim zidom koji je prvobitni kružni tlocrt kule pretvorio u šesnaestougaoni.
Dispozicija grada u prvoj i drugoj graditeljskoj fazi odgovarala je romaničkom utvrđenju sa snažnom branič kulom i malim oborom.
Slike: FB
Cazin.net
Treca faza predstavlja utvrdjeni grad Podzvizd sa izgradjenim velikim oborom koji je opasao srednjovjekovni grad u obliku nepravilne elipse. Prilikom izgradnje velikog obora porusen je najstariji mali obor. Ova faza nastala je u osamnskom periodu za vrijeme vladavine Mahmuda I (1730 1754).godine. Na juznoj strani tom prilikom izgradjena je kapi kula koja je na spratu imala malu drevnu dzamiju. Do nje je izgradjen objekat strazarnice, a na istocnoj strani izgradjena je Pasica kula koja ima cetiri etaze. Na kamenoj ploci koja se nalazi iznad ulaza kapi kule a ispod drevne dzamije, uklesan je i natpis koji glasi Bozijom pomoci sagradjena je ova dzamija. Doso je muhafiz Bosne njegovo ime je Ahmed
Drugio dio teksta necitak. Natpis je evidetiran 1968.godine . Nakon uvida na licu mjesta koje je izvrseno u oktobru 2009.godine, konstantovano je da je utvrdjeni grad Podzvizd gradjevinski u losem stanju. Ostaci zidova i bedema vecim djelom su uruseni ili su utonuli u zemlju. Drevna dzamija kao i ostali objekti i djelovi utvrdjenog grada koji su bili izgradjeni o drveta su u potpunosti nestali